Gepubliceerd op: 04-01-2019

 Deze keer een portret van de nestor en ongetwijfeld de meest avontuurlijke man die lid is van onze club. Dan heb ik het over Jaap Vijfhuize uit Stadskanaal. Ex zeeman, Fotograaf, Web-master van de VVVNN en eigenlijk overal inzetbaar. Vandaag bij Jaap op visite geweest. Jaap woont daar prachtig geen achterburen en geen overburen en hij ontvangt mij met een welgemeend gelukkig nieuw jaar en een lekker bakkie koffie met wat lekkers uit een grote trommel. En dan gaat Jaap los, een voortdurende stroom van verhalen, anekdotes, herinneringen van Jaap, van de hak op de tak springend, soms niet te volgen. Jaap is geboren en getogen in Middelharnis op Goeree Overflakkee en zijn bouwjaar is zoals hij zelf zegt: 1934. Zijn liefde voor vrachtwagens is ontstaan vlak na de oorlog toen hij de dump Dodge van buurman Pieters, steeds een stukje vooruit mocht rijden bij het laden op het land, zodat de buurman niets steeds weer in en uit hoefde te stappen. Jaap wilde dus chauffeur worden. Maar zei zijn Moeder, daar komt niets van in en ook in Middelharnis betekende dat, Moeders wil is wet. En toch waren Visbeen en Peeman de grote vervoerders uit Middelharnis huisvrienden. (Voor een vergroting even op de foto klikken)

Jaap had een goed stel hersens maar thuis was geen geld om te studeren. Op een gegeven moment werd Jaap door een notabele in het dorp bij hem thuis geroepen. Die wist een uitweg om gratis te studeren en wel bij de KJCPL. (Koninklijke Java China Pakket Maatschappij). De Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen NV (KJCPL) was een Nederlandse rederij gevestigd in Amsterdam die heeft bestaan tussen 1902 en 1970. Tot 1947 was de naam Java-China-Japan Lijn (JCJL), buiten Nederland stond de maatschappij bekend als Royal Interocean Lines (RIL). De rederij onderhield scheepvaartverbindingen tussen Java en China. In 1970 fuseerde de KJCPL met enkele andere Nederlandse rederijen tot de Nederlandsche Scheepvaart Unie (NSU), vanaf 1977 bekend als Nedlloyd. Alleen moest je dan wel voor enige jaren tekenen en dat heeft Jaap dus gedaan. Hij ging naar de zeevaartschool en werd werktuigbouwkundige. Op 18 jarige leeftijd ging hij met de Willem Ruys naar de andere kant van de wereld om daar aan te monsteren op schepen van de KJCPL, die met mooie namen getooid waren als Straat van Johore, Straat Makassar etc. Jaap voer o.a. op de Straat van Johore en op de Van Heutz.

De bemanning van zo’n schip bestond uit Chinezen, alleen de officieren waren Nederlanders. Jaap heeft echt alle zeeën van de wereld bevaren, je kan geen haven opnoemen of hij is er geweest. De gekste ladingen meegemaakt bv. schapen van Australië naar landen waar die beesten koosjer moeten worden geslacht, veel thee in kisten geladen in Ceylon. Na een aantal jaren was de lol er wel af en ging Jaap terug naar Holland, ontmoette een meisje en ging trouwen maar er moest wel brood op de plank komen en dus solliciteren, het werd Wijsmuller het grote zeesleper concern uit IJmuiden waar hij werktuigkundige was op o.a. de Titan. Toen Moeder de vrouw moest bevallen van de eerste zuigeling ging Jaap naar de wal. Hij werd aangesteld om bij de bouw van nieuwe slepers een oogje in het zeil te houden op het nakomen van contracten, Jaap was inmiddels hoofd werktuigkundige, toen de jonge spruit ter wereld kwam begon het weer te jeuken bij Jaap, hij moest toezien bij de bouw van een nieuwe sleper genaamd de “Friesland”, gebouwd op de werf van Kramer & Booy te Kootstertille.

Toen het schip klaar was en uitgebracht werd door o.a. Jaap Vijfhuize besloot Jaap aan boord te blijven als hoofd werktuigbouwkundige en is met de Friesland de hele wereld rond geweest.  Bemanning “Friesland” december 1965: Kapitein H. Bronsdijk, 1e stuurman A. v. Balen, 2e stuurman T.B.E. v.d. Merwe, marconist H. Alkema, adsp. stuurman R. v. Dalfsen, 1e wtk. J. Vijfhuize, 2e wtk. P. Goerres, 3e wtk. A.L.J. Tamling, olieman W.M. Hul, kok F. Krol, koksjongen C. Marees, jongen A.J. Floor, bootsman H. Wessel, matroos-runner H.K. Groet, matroos-runner W. Wijker, matroos o.g. R. Sip, matroos o.g. A.G. Groen, matroos-runner H.P. Bakker, matroos-runner J.J. Neef, olieman-runner C.W. v.d. Kommer.

Maar het heimwee naar zijn kinderen deden hem besluiten de wal weer op te zoeken. Hij miste het huiselijk verkeer meer en meer. Kreeg in 1970 een baan bij de aluminium fabriek in Delfzijl waar hij tijdens een feestje een oude kameraad trof die hem vertelde dat er bij Philips in Stadskanaal een vacature was die net wat voor hem was. Jaap solliciteerde en bij een gesprek aldaar wist hij door een handigheidje de baan te krijgen. Het zou eerst nog weer afspringen daar er een werknemers stop was maar door Jaap op de werknemerslijst van Eindhoven te plaatsen en hem vervolgens weer uit te lenen aan Stadskanaal ging het feest toch door. Een baan met woning en nog steeds woont Jaap in die zelfde woning. En ook toen al verschil in werknemers. De arbeiders aan de ene kant van de straat en de beambten aan de andere kant van de straat en Jaap was door zijn functie beambte. Toen kwam het grote moment dat hij in de VUT regeling kwam en tijd kreeg om meer met zijn hobby te gaan doen. Die hobby was fotograferen dat wil zeggen foto’s maken van vrachtauto’s, geen personen auto’s. Jaap had ooit van Visbeen een miniatuur vrachtwagen gekregen en die zou Jaap wel even in de kleur verven, dit werd echter een groot fiasco, het bleek dat Jaap ongeschikt was schilder te worden. Maar het miniatuurtje vond hij wel mooi en toen besloot hij om vrachtwagens te gaan fotograferen. Vanaf 1978 was dat zijn hobby, op een gegeven moment had hij meer dan 130.000 foto’s. Ieder weekend op pad vaak naar Denekamp waar veel Scandinavische trucks hun nachtelijke pauzes maakten om verder te gaan naar Boulonge sur mer in Frankrijk met veelal vis als lading. Jaap heeft dan ook een omvangrijke verzameling foto’s van Scandinavische transport bedrijven. Een eveneens geliefde plek om foto’s te schieten was de weg van Zwartemeer naar Haselune vlakbij Rastatte Eltern in Haselune. Maar ook ging Jaap transport bedrijven bezoeken en foto’s maken. Jaap zijn vrouw zei altijd, het is Jaap zijn passie en ik laat hem maar begaan. Jaap was ook kind aan huis bij onze gezamenlijke vriend Wim Alberts, toenmalig expediteur en ging regelmatig een reisje mee.

Duizenden foto’s zitten nog in dozen en moeten nog gesorteerd worden. In de gang staat al weer een stapel kratten gevuld met foto’s klaar voor Houten bij Utrecht voor de Namac autobeurs a.s. zaterdag. Deze man zit nog steeds vol met energie al zegt hij zelf dat hij wil afbouwen. Ik geloof er niets van, Jaap is van kop tot teen een fotoman, zowel zelf foto’s te maken of te verhandelen, Jaap staat zijn mannetje. Dan zijn we nu aanbeland bij de tien vragen. Heb ik al eens verteld wat die vragen zijn, dacht het niet, hier komen ze, 1. Wat voor affectie heb je met oldtimers. 2. Werk je nog. 3. Ben je getrouwd en wat vind je vrouw van je hobby. 4. Ga je naar alle evenementen. 5. Heb je nog meer hobby’s.6. Kom je uit de transportwereld.8. Wat vind je van de VVVNN. 9. Kom je ook op het grootste evenement in Europa (Assen)10. Tot slot wil je nog wat kwijt. Daar gaan we dus Jaap, ben je er klaar voor, dan komt hier Vraag 1. Ik ben zelf een oldtimer punt. Vraag 2. Pensionada. Vraag 3. Jaap was getrouwd en heeft drie kinderen dat wil zeggen, dat weet hij heel zeker. Maar het zou best mogelijk zijn dat her en der nog wat Vijfhuize’s rondlopen. Zijn vrouw is vorig jaar overleden en dat was een keiharde klap voor Jaap. Ze was niet alleen zijn vrouw maar ook zijn maatje. Het gaat wel weer maar het heeft er behoorlijk ingehakt. Alleen is maar alleen daarom staat de radio de hele dag aan, wat ze zingen weet Jaap niet maar het is dan niet meer zo stil in huis. Vraag 4. Jaap gaat niet naar alle evenementen maar natuurlijk wel naar Assen. Maar de rijdende oldtimerdagen zijn het mooiste. Vraag 5. Ik zei het al fotograferen is mijn hobby. Vraag 6. Nee, totaal niet, mijn Vader was PTT techneut in Middelharnis en omstreken. Vraag 7. Niet van toepassing. Vraag 8. De VVVNN heb ik altijd heel erg leuk gevonden en dat vind ik nog steeds, ik heb me de blaren in de schoenen gelopen voor de club maar ja je word wel ouder en nu ik 84 ben loop ik niet meer warm voor een bestuur functie. Hieronder nog wat foto’s van oldtimers  door Jaap geschoten.

Maar ik heb grote zorgen zegt Jaap of de club wel blijft bestaan gezien de laatste mailing omtrent het aftredende bestuur. We praten daar nog even over maar dat gaan we hier maar niet vermelden. Vraag 9. Ja daar ben ik altijd van de partij en ik fotografeer bij binnenkomst van de trucks. En tot slot Vraag 10.Ja Jaap wil nog wel wat kwijt. De VVVNNN op Facebook vind Jaap helemaal niets dat wil zeggen, ze melden zich aan als lid en ik zie er niets van terug op de ledenlijst zegt Jaap. Ik heb Jaap wat uitgelegd hoe het werkt op Facebook maar Jaap blijft bij zijn mening, het is helemaal niks. Punt. En daar moet ik het dan maar mee doen. Jaap laat me weer van alles zien op de PC maar het word al donker en ik wil naar huis. We nemen afscheid met tot 26 Januari in Uffelte. Naar huis rijdend denk ik nog wat na over onze gesprekken en stel vast dat ik een interview heb gehad met een heel bijzondere man die ondanks zijn hoge leeftijd nog midden in de wereld staat, De PC gebruikt al was hij twintig jaar, kortom met de tijd meegaat, Ik heb veel respect voor Jaap. Het was een leuke en leerzame middag voor mij. Rest mij iedereen  een geweldig en gezond Nieuw Jaar te wensen en graag tot  een volgende keer. Joris Smits.